Voor het grootste deel van de Enschedese inwoners die een beroep doen op ondersteuning, zoals een uitkering van de Participatiewet of Wmo, werkt de huidige wet- en regelgeving heel goed. In een relatief klein aantal gevallen is echt maatwerk nodig, omdat mensen via het geldende beleid van de drup in de regen belandt.
Alhoewel dit een klein aantal betreft, hebben deze situaties al snel een drievoudig negatief effect: op de mensen die het betreft, op hun opgroeiende kinderen én op de financiële huishouding van onze maatschappij. Daarom sloegen gemeente Enschede, wijkteams Enschede, het Instituut Publieke Waarden (IPW) en Coöperatie Menzis de handen ineen en creëerden samen de Enschedese Maatwerkroute.
Enschede
Enschede was een van de eerste gemeenten om dit maatwerk mogelijk te maken. Met als insteek: waar beleid een ongewenst effect heeft, willen we er iets tegenover zetten dat wél de bedoeling is.
Deze doorbraakmethode is ontwikkeld door IPW voor huishoudens met meerdere problemen tegelijkertijd. In de basis zijn het vaak financiële problemen, omdat financiële problemen vaak samenhangen met (of leiden tot) andere problemen.
“Vaak is de premie voor de zorgverzekering een van de eerste vaste lasten die iemand met schulden niet betaalt. Als zorgverzekeraar zien we dus al snel bij wie er schulden ontstaan. We zijn hier alert op en proberen op tijd een oplossing te bieden. Bijvoorbeeld met een betalingsregeling op maat, het gespreid betalen van het eigen risico en de collectieve zorgverzekering voor minima. Ook worden op ons platform SamenGezond tips gegeven om financieel gezond te blijven. Verder werken we samen met partners zoals gemeenten in projecten als de Maatwerkroute”, aldus Wouter Weijenborg, Manager Debiteuren en Polis bij Menzis.
Maatwerkroute in het kort
De Maatwerkroute is bedoeld als reguliere oplossing voor de uitzonderingen die wijkteam-medewerkers tegenkomen. De professional maakt samen met het betreffende gezin een plan waarin staat wat het gezin binnen ongeveer zes maanden wil bereiken en wat daarvoor moet gebeuren. De professional kijkt dan wat er nodig is om zo snel mogelijk de eerste stappen te kunnen zetten en vraagt hiervoor, indien nodig, een maatwerkvoorziening aan.
Het verbeteren van de kwaliteit van leven van inwoners; dat is het bestaansrecht van de Maatwerkroute. In combinatie met het verlagen van de maatschappelijke kosten en professionals in staat stellen om samen effectief te zijn.
Samenwerking over kaders heen
In de Maatwerkroute wordt gekeken hoe de problemen waar deze huishoudens tegenaanlopen écht doorbroken kunnen worden. Dit kan alleen door samen te werken en over de kaders van wettelijke regelingen heen te kijken. We hebben het dan over: Wet Maatschappelijke Opvang, Jeugdwet, Wet gemeentelijk schuldhulpverlening, Participatiewet, Zorgverzekeringswet en Wet langdurige zorg. Uitdaging voor de toekomst is om ook samen te proberen om te voorkomen dat gezinnen überhaupt in de problemen komen.
“We maken projecten als dit graag mogelijk”, vervolgt Wouter. “We zien een verband tussen schulden en zorg. Schulden gaan ten koste van je gezondheid. Nemen geldzorgen toe, doen de klachten en de vraag naar zorg dat meestal ook. Een neerwaartse spiraal dus. We willen mensen helpen naar een schuldenvrij bestaan. Zodat zij onbezorgder door het leven kunnen gaan. Meer leefkracht ervaren. Minder snel ziek of zieker worden. Minder zorg nodig hebben. Dat bespaart ook veel kosten voor de maatschappij. Waardoor de zorg toegankelijk en betaalbaar blijft. Oftewel: gezondheidswinst voor iedereen.”
Hoe nu verder?
De Maatwerkroute in Enschede staat goed en er is commitment op het doorbraakteam binnen het sociaal domein. Anderzijds is er in de hele maatschappij is een beweging naar meer menselijkheid en maatwerk. De Maatwerkroute is een mooie inspiratie voor andere gemeentes in Nederland.