Van leefstijl veranderen is moeilijk, maar wel essentieel om verergering of herhaling van ziekte te voorkomen. Daarom zijn UMC Groningen en Amsterdam UMC gestart met LOFIT. Dit leefstijlloket helpt ziekenhuispatiënten met een leefstijlgerelateerde ziekte bij een gezondere leefstijl. Want dat is beter voor behandeling en herstel.
Marian Joëls (raad van bestuur UMCG) en Chris Polman (raad van bestuur AUMC) onderschrijven het belang van leefstijlgeneeskunde. “Wij vinden het heel belangrijk om de handschoen op te pakken en de rol van een gezonde leefstijl bij de behandeling van leefstijlgerelateerde ziektes te onderzoeken en te implementeren. Met die kennis op zak werken we graag - samen met andere zorgpartners - toe naar brede inbedding.”
In gesprek met leefstijlmakelaar
Voor veel patiënten is het lastig om ongezonde gewoontes te doorbreken. Ze willen vaak wel, maar het lukt niet. Zorgverleners in het ziekenhuis hebben te weinig tijd om het belang van een gezonde leefstijl uitgebreid met de patiënt te bespreken. Daarom is LOFIT in het leven geroepen. Artsen kunnen hun patiënten doorverwijzen naar dit leefstijlloket in het ziekenhuis. De leefstijlmakelaar van het loket kan uitvoerig met de patiënt praten over zijn motivatie voor een gezonde leefstijl. Dat gaat dan bijvoorbeeld over voldoende beweging, gezonde voeding, stoppen met roken, alcohol minderen, omgaan met stress en zorgen voor genoeg slaap.
Volgens Judith Jelsma (projectleider LOFIT en leefstijlcoach AUMC) is bewustwording van ongezonde leefstijl de sleutel om te komen tot verandering. “De leefstijlmakelaar heeft tijd en vaardigheid om mensen hierbij te ondersteunen en te motiveren. En die verandering hoeft niet ingewikkeld te zijn. Kleine dagelijkse aanpassingen in gezondheidsgedrag, zoals lunchwandelen of theedrinken zonder suiker, hebben al snel effect. Dat wordt alleen maar groter op de langere termijn.”
Brug tussen patiënt, ziekenhuis en buurt
Als een patiënt gemotiveerd is, laat de leefstijlmakelaar zien welke leefstijlinitiatieven er zijn in de directe leef-, woon- of werkomgeving. Want juist die lokale mogelijkheden helpen een gezonde leefstijl langdurig vol te houden. De leefstijlmakelaar houdt contact met de patiënt over zijn voortgang en informeert de arts daarover. LOFIT vormt zo een brug tussen patiënt, ziekenhuis en de leefstijlmogelijkheden in de buurt.
De partners die betrokken zijn bij LOFIT, signaleerden de behoefte aan een nieuw implementatiemodel voor leefstijl in de zorg. Rienk Dekker (hoogleraar revalidatiegeneeskunde en actieve leefstijl UMCG) en Willem van Mechelen (hoogleraar sociale geneeskunde AUMC): “We hebben in het verleden verschillende effectieve interventies ontwikkeld, maar het is lastig om deze interventies in te voeren in de praktijk. Met het leefstijlloket kunnen we leefstijl rechtstreeks inbedden in de behandeling van de patiënt.”
Handen ineen voor leefkracht
LOFIT is een vervolg op het eerdere programma van UMCG en AUMC: PIE=M. Hierin hebben beide academische ziekenhuizen veel informatie verzameld over het voorschrijven van Bewegen als Medicijn. Het leefstijlloket gaat een stap verder, doordat het onderdeel wordt van het zorgpad van de patiënt en doordat het focust op meerdere ongezonde leefstijlgedragingen. Achter LOFIT staat een consortium van academische ziekenhuizen, universiteiten, zorgverzekeraars (Menzis en Zilveren Kruis), hogescholen en partners met contacten bij lokale leefstijlinitiatieven. Zowel PIE=M als LOFIT is gefinancierd door ZonMw.
Menzis en Zilveren Kruis zijn erg blij met dit initiatief. Suzanne Oostvogels (onze regiomanager Zorg): “Meer aandacht voor een gezonde leefstijl, versterken van leefkracht en preventie zijn essentieel om de zorg in Nederland toegankelijk en betaalbaar te houden. Daar zijn we gezamenlijk verantwoordelijk voor, en we kunnen dit alléén realiseren door samen te werken. LOFIT is daarvan een goed voorbeeld. Want juist ook als je ziek bent en voor behandeling naar het ziekenhuis moet, kun je met aandacht voor je leefstijl en via preventie erger voorkomen. En in sommige gevallen de ziekte zelfs mede keren.”
Eerst onderzoeken, daarna opschalen
Het eerste jaar van LOFIT staat in het teken van de ontwikkeling van het leefstijlloket. Hiervoor worden gesprekken gevoerd met patiënten en zorgverleners, om ervaringen en behoeften te achterhalen. Ook wordt de (kosten)effectiviteit van het loket bij 2 patiëntgroepen getest: met hart- en vaatziekten en met artrose. Als LOFIT effectief is, dan staat opschaling gepland bij het Groningse en Amsterdamse academische ziekenhuis. Het project loopt tot november 2024.
- Lees hier meer over onze inspanningen voor meer leefkracht en preventie
- En blader eens door onze paper 'Samenwerken aan een gezonder Nederland met goede zorg voor iedereen'