Twentse zorg- en welzijnsorganisaties, 14 gemeenten, GGD, Menzis en burgercoöperatie Twentse Noabers hebben samen een visie op de toekomst van de zorg in Twente ontwikkeld.
De visie volgt op het regiobeeld Twente, dat een analyse presenteerde over de demografische ontwikkeling en veranderende zorgbehoefte in de regio. In de gedragen visie zijn gezamenlijke doelen gesteld, vertaald naar concrete acties. De regiovisie ‘Twente Beter’ laat zien hoe we de Twentse zorg in de toekomst toegankelijk, goed en betaalbaar kunnen houden.
Belangrijkste uitdagingen
Uit het regiobeeld bleek dat Twente, net als de rest van Nederland, de komende jaren een sterke vergrijzing staat te wachten. Daardoor neemt het aantal inwoners met dementie met maar liefst 39% toe. Ook andere chronische ziekten, zoals artrose en hart- en vaatziekten, gaan vaker voorkomen. Daarnaast is de verwachting dat het aantal zorgverleners in Twente afneemt met zo’n 4% (circa 2.000 zorgmedewerkers). Tegelijkertijd daalt het aantal mensen dat in de toekomst mantelzorg kan verlenen, met 30%. Kortom: er is sprake van een toenemende zorgvraag en een afnemend aantal mensen dat deze zorg kan bieden.
Verandering nodig
Er is veel urgentie om de zorg in Twente anders in te richten. Gelukkig gebeurt er al veel. Gemeenten, GGD, Twentse zorg- en welzijnsorganisaties en zorgverzekeraar Menzis werken al nauw samen rondom leefstijl, preventie en zorg. Om de zorg zo goed mogelijk in te richten voor de toekomst is meer nodig. Bijvoorbeeld extra aandacht voor chronisch zieken, kwetsbare ouderen en psychisch kwetsbaren.
Van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag
Twente nog gezonder maken kan alleen als we nóg meer gaan samenwerken vanuit een gedeelde visie. De visie stelt dat we meer kwaliteit van leven voor en door de Twentenaar willen door verdergaande samenwerking tussen burgers, zorgaanbieders, verzekeraars, zorgkantoor en gemeenten. Die samenwerking moet leiden tot een noodzakelijke verschuiving van focus op ziekte en zorg, naar gezondheid en gedrag. We gaan op zoek naar nieuwe manieren om zelfredzaamheid vorm te geven door hulp en zorg dichtbij beschikbaar te maken. Willem Joosten, voorzitter van burgercoöperatie Twentse Noabers: “De uitvoering van Twente Beter stimuleert vernieuwing en samenwerking in het zorg- en welzijnswerk en versterkt de samenlevingskracht in wijken en dorpen.”
Schulden voorkomen
Zo is er bijvoorbeeld extra aandacht voor kwetsbare personen met een gezondheidsrisico. Denk daarbij aan inwoners met overgewicht, chronische aandoeningen, psychosociale problematiek, verslaving of schuldproblematiek. Voor deze doelgroepen biedt de visie concrete maatregelen. Samantha Dinsbach, directeur Publieke Gezondheid: “We willen bijvoorbeeld schuldenproblematiek voorkomen. 37 schuldeisers van vaste lasten (bijv. woningstichtingen, energieleveranciers, Menzis, gemeenten) melden wanneer er betalingsachterstanden ontstaan, zodat de gemeente er actief op af kan. Zo voorkomen we dat mensen verder in de problemen komen en zorgen we ervoor dat zij de juiste hulp krijgen. Want schulden zorgen vaak voor grote zorgen en een slechtere gezondheid.”
Met kwetsbare inwoners werken aan hun leefstijl en leefomgeving
Daarnaast komen er voor kwetsbare inwoners meer mogelijkheden om mee te doen aan leefstijlinterventies. Hierbij werken de partijen samen om inwoners te ondersteunen in een duurzame gedragsverandering. Voorbeelden van leefstijlinterventies die worden aangeboden zijn de Gecombineerde Leefstijl Interventie, de Nationale Diabetes Challenge, Changing Health, valpreventie, het programma Jongeren Op Gezond Gewicht maar ook technologie ondersteunende leefstijlinterventies. Hilde Dijstelbloem, voorzitter raad van bestuur ZGT: “Technologie kan ons ondersteunen om vitaal te blijven en onze leefstijl te veranderen. Diverse pilots laten zien dat we daarmee de kwaliteit van leven en zorg verbeteren. We gaan regionaal een gezamenlijk zorgaanbod organiseren dat aansluit bij de wensen en behoeften van de Twentenaar.”
Heidi de Bruijn, Raad van Bestuur Carintreggeland: “De zorg voor kwetsbare ouderen kun je verbeteren door samen te werken aan zorgzame gemeenschap zoals buurt de Posten in Enschede
Hier is een gevarieerd woningaanbod ontwikkeld met levensloopbestendige woningen en hier zorgen mensen voor elkaar als dat nodig is.” In bijvoorbeeld de wijkverpleging bij mensen thuis helpt technologie bovendien om als zorgverleners nog beter samen te werken. Zo wordt Regionale Woning Toegang (de ‘digitale sleutelkluis’) ingevoerd waarbij de cliënt de regie blijft houden over wie er in huis kan komen. Ook kan het Zorgsupport Centrum Alerta op afstand toegang geven met een digitale code. Zo kunnen nooddiensten toegang krijgen tot de woning.
Zorgcoördinatie acute zorg
Ook het beschikbaar houden van spoedzorg in de regio is een gezamenlijke opgave. Piet Huizinga, bestuurder Ambulance Oost; “dat doen we met zorgcoördinatie. Huisartsenspoedzorg, acute wijkverpleegkundige zorg, acute GGZ en ambulancezorg stemmen met elkaar binnenkomende spoedzorgvragen af. Ze maken daarbij gebruik van elkaars expertise en overleggen welke vervolgactie de meest passende is. De ambitie is om elke acute zorgvraag op het juiste moment, op de juiste plek met de juiste zorgverlener te beantwoorden. Hierdoor wordt de kwaliteit van zorg voor de inwoners van de regio vergroot en worden de beschikbare middelen, mensen en budgetten efficiënter ingezet. Dit draagt ook bij aan de beschikbaarheid van acute zorg voor de inwoners van Twente, nu en in de toekomst.”
Zorg voor ouderen met heupfractuur
Sophia de Rooij, voorzitter Raad van Bestuur van Medisch Spectrum Twente (MST): “Voor kwetsbare oudere patiënten met een heupfractuur gaan we als zorgorganisaties nog nauwer samenwerken. We merken dat hier winst te behalen is, omdat deze groep erg gebaat is bij een multidisciplinaire behandeling, in het ziekenhuis maar ook in het vervolgtraject. Of dit nou thuis is of in de geriatrische revalidatie. Daarbij gaan we de behandeling ook meer richten op leefstijl, zodat deze patiënten eerder herstellen en ook vitaler blijven.”
Meer bereiken voor de Twentenaren
Menzis is als grootste zorgverzekeraar in Twente blij met de intensieve samenwerking met alle partijen. Marieke van der Lans, manager zorg bij Menzis: “We hebben elkaar hard nodig om echt het verschil voor de inwoners te kunnen maken. Want door over onze eigen muren heen te kijken, elkaars kracht te benutten en elkaar aan te spreken, bereiken we samen meer voor de Twentenaren. Daarvoor is echte innovatie in de zorg nodig. Een mooi voorbeeld is dat we gezamenlijk de wachtlijsten in de GGZ gaan aanpakken. Daar horen ook de achterliggende oorzaken bij, zoals de arbeidsmarkt voor bijvoorbeeld psychologen. Maar ook het helpen matigen van de instroom, door meer op mentale veerkracht in te zetten via een gezonde leefstijl en preventie. Ik ben blij dat we de regiovisie de komende jaren verder kunnen invullen en uitvoeren. Met uiteindelijk het doel om de Twentenaar gezonder en gelukkiger oud te laten worden.”
Met de komst van de regiovisie is het nu tijd om in een netwerk samen aan de slag te gaan met de concrete doelstellingen. Sophia de Rooij: “In tijden van crisis leer je je ware Twentse vrienden beter kennen, als ergens deze regiovisie uitgewerkt kan worden is het in Twente.”