Tegen welke dilemma’s lopen mantelzorgers aan? En hoe kunnen professionele zorgaanbieders en instanties als de gemeente en zorgverzekeraar hen hierbij ondersteunen? Op donderdag 2 februari gingen ruim 15 mantelzorgers en 15 mensen uit de praktijk hierover met elkaar in gesprek in het stadhuis van Enschede.
Mantelzorger zijn, is vaak geen bewuste keuze: het overkomt je. De meeste mensen die mantelzorger zijn, ervaren dit als waardevol en dankbaar werk. Maar de druk op mantelzorgers wordt steeds groter en de verwachting is dat dit de komende jaren ook flink zal toenemen.
Op basis van wat Menzis geleerd heeft tijdens het 24 uur meeleven met ouderen en eerdere bijeenkomsten voor en met mantelzorgers zijn we aan de hand van diverse dillema’s het gesprek met elkaar aangegaan, met als doel om elkaar meer inzicht en handvatten te geven om zo de ondersteuning voor mantelzorgers van ouderen in Enschede en omgeving nog beter vorm te geven.
Mantelzorgers gingen hierover in gesprek met oa. leden van de wijkteams, aanbieders langdurige zorg, Stichting Informele Zorg Twente, adviseurs van de gemeente Enschede en inkopers van Menzis.
Verslag
Hieronder een aantal punten die genoemd zijn en zaken waar meer aandacht voor wordt gevraagd.
- Mantelzorg is niet afdwingbaar. We moeten echter wel oog en oor voor elkaar hebben. Blijf ook denken in kleine dingen.
- Zou het niet goed zijn dat je vanaf jongs af aan geleerd wordt wat mantelzorg is? Want nu overkomt het je.
- Verlenen van mantelzorg gaat vaak gepaard met veel emoties bij de mantelzorger. Acceptatie van mantelzorger, maar zeker ook in directe omgeving (kinderen, kennissen, etc.) is een proces. Mantelzorger voelt zich daar vaak onbegrepen in en eenzaamheid is een risico. In mantelzorgondersteuning zou zowel aandacht naar mantelzorger als haar omgeving uit moeten gaan.
- Acceptatie van mantelzorger, maar zeker ook directe omgeving (kinderen, kennissen, etc.) is een proces. In mantelzorgondersteuning zou zowel aandacht naar mantelzorger als haar omgeving uit moeten gaan.
- Meer aandacht voor de groep ‘dementerende ouderen.’ Rust nog taboe op. Bij diagnosestelling ‘dementie’ verandert er ook veel voor de partner waar te weinig aandacht voor is.
- Meer aandacht voor migranten ouderen (andere cultuur, gaan terug naar hun moedertaal en dat is weer lastig voor hulpverleners).
- Mantelzorger is veel bezig met regelzaken. Dit gaat ten koste van het kunnen bieden van zorg. Hoewel de te verlenen mantelzorg verschilt per ziektebeeld wordt iedere mantelzorger ook geconfronteerd met soortgelijke zaken. Hier zou meer aandacht en ondersteuning voor moeten zijn (regelhulp)
- Blijf mantelzorgers actief opsporen.
- Heb ook oog voor de oudere mantelzorger die niet altijd digitaal even goed onderlegd is als wij denken.
- De mensen uit de praktijk kunnen beter luisteren naar de mantelzorger en nadenken wat er precies nodig is. Maatwerk.
- We zitten met z’n allen teveel in een ‘hokjesgeest’ (ook financieel). Denk buiten de lijntjes.
- Fysieke gratis spreekuren werkt, nog meer uitbreiden bij o.a. de wijkteams.
- Sluit aan bij de taal en beleving van mantelzorgers. Zorg is complex georganiseerd, communicatie ook. Zorg voor toegankelijke informatie, onder andere op de website van Menzis.
- Meer aandacht voor de laaggeletterdheid.
- Zet cliëntondersteuning (meer in) om de mantelzorger bij te staan in zijn of haar zoektocht – zowel vanuit de Wmo als de WLZ.
- Meer jongeren met ouderen in contact brengen (voorbeeld verzorgingsflats waar jongeren mogen wonen, in ruil voor hulp aan ouderen).
- Meer aandacht besteden aan vrije tijd voor mantelzorger.
- Meer investeren in de totale informele zorg (mantelzorg en/of zorgvrijwilligers).
- Mantelzorgcompliment weer in het leven roepen.
- Je hebt zelf zeggenschap hoe je mantelzorg ingericht wilt hebben. Deel je behoefte en ervaringen.
Vervolg
Deelnemers waren het erover eens dat we elkaar moeten blijven vinden, blijven opzoeken en verbinding houden. Vanuit de zorgprofessionals kwam de oproep aan de gemeente Enschede en Menzis om hier op wijkniveau vervolg aan te geven. Vanuit Menzis denken we mee met de gemeente over het vervolg, ook op basis van onze relatie in de lokale Werkagenda en de regionale werkgroep Menzis-Samen14, het samenwerkingsverband van Twentse gemeenten.