Vera van de Scheur (WUR) studeerde af op dit onderwerp. Lees haar samenvatting en tips!
Het aantal werkende vrouwen in de leeftijd van 45 tot 60 jaar was nog nooit eerder zo groot. Dit betekent dat veel vrouwen werken tijdens de overgang.
Vera van de Scheur, student Communication Health and Life Sciences, specialisatie Health and Society aan de Wageningen University studeerde af op het onderwerp ‘ Support for menopausal woman in the workplace’. Bij zowel leidinggevenden als bij vrouwen zelf, ontbreekt vaak kennis over de overgang en de drempel om het bespreekbaar te maken is groot. Meer ondersteuning vanuit de werkgever draagt bij aan een betere inzetbaarheid van deze groep werkende vrouwen. In dit artikel deelt Vera de bevindingen van haar onderzoek en geeft ze u tips.
De overgang kan invloed hebben op het werkvermogen van vrouwen: zo is een derde van het ziekteverzuim onder werkende vrouwen die in de overgang zijn, gerelateerd aan overgangsklachten. Ondanks de grote prevalentie heerst er weinig openheid en veel onwetendheid over de overgang, vooral in de werkomgeving. Om uw medewerkers te ondersteunen in deze levensfase is het belangrijk om u te verdiepen in dit onderwerp. Door begrip en betrokkenheid kunt u verzuim voorkomen en eraan bijdragen dat vrouwelijke medewerkers vitaal en met voldoening hun werk kunnen blijven doen tijdens de overgang.
De overgang is een transitiefase en maakt deel uit van het natuurlijk verouderingsproces van vrouwen. De transitiefase treedt meestal op als vrouwen tussen de 45 en 55 jaar zijn. De klachten duren gemiddeld 5-10 jaar. Het soort klachten, de duur en intensiteit kan sterk uiteenlopen. De meest voorkomende klachten zijn opvliegers en nachtelijk zweten, slaapproblemen, stemmingswisselingen, concentratieproblemen en geheugenverlies. Deze klachten uiten zich ook op de werkvloer, wat het functioneren van vrouwelijke werknemers kan beïnvloeden. Uit onderzoek blijkt dat het herkennen en erkennen van de klachten een essentiële factor is om als werkgever de juiste ondersteuning te bieden aan medewerkers.
Herkent u overgangsklachten van uw medewerkers? De bekende overgangsklachten zoals opvliegers zijn vaak makkelijk te herkennen. Er zijn echter nog veel meer (minder bekende) klachten die vrouwen kunnen ervaren en die vaak in verband worden gebracht met andere oorzaken, zoals burn-out.
Let op! Niet alleen vrouwen ondervinden mentale en fysieke veranderingen tijdens deze levensfase. Ook mannen ervaren ‘een overgang’. De penopauze of prostaatproblemen zijn voorbeelden hiervan en hier heerst mogelijk nog wel een groter taboe op dan bij vrouwen.
De belangrijkste bevinding uit het onderzoek is dat bij de omgang met overgang het voeren van een gesprek tussen leidinggevende en medewerker wordt genoemd als een grote ondersteunende factor. Het bespreken van de overgang met een medewerker kan lastig zijn, aangezien niet elke vrouw er behoefte aan heeft of het makkelijk vindt om erover te praten.
Daarom is het belangrijk als leidinggevende om met een open houding en zonder oordeel het gesprek aan te gaan. Dit gesprek kan beginnen met een simpele vraag naar het welzijn van een medewerker. Daarnaast wordt gewaardeerd als een leidinggevende zich proactief opstelt en zelf het gesprek initieert wanneer er vermoeden is dat een medewerker moeilijkheden ondervindt op het werk. In het geval dat het gesprek over de overgang plaatsvindt is het belangrijke dat een leidinggevende empathisch en begripvol reageert en hiermee laat zien dat overgangsklachten serieus worden genomen. Doe dit in een veilige setting waarin privacy wordt gewaarborgd en er tijd wordt genomen om naar de vrouwelijke medewerker te luisteren. Geef de medewerker de ruimte om haar behoeftes kenbaar te maken.
Organisaties die het onderwerp agenderen door er een voorlichtingsevenement voor te organiseren, verlagen de drempel om er een gesprek over te voeren. Deze informatievoorziening creëert momentum voor leidinggevenden om de overgang bespreekbaar te maken.
Wees ervan bewust dat vrouwen het lastig kunnen vinden om dit onderwerp aan te kaarten bij een jongere of bij een mannelijke leidinggevende. Stel daarom ook een vertrouwenspersoon beschikbaar waar deze vrouwen terecht kunnen.
Vrouwen kunnen slaapproblemen ervaren als gevolg van de overgang. Denk bijvoorbeeld aan opvliegers en nachtelijk zweten die de slaap verstoren. Deze slaapproblemen kunnen vermoeidheid, concentratieproblemen en stemmingswisselingen veroorzaken op het werk. Flexibiliteit in werktijden kan daarom ondersteunend zijn voor deze vrouwen. Later beginnen, eerder vertrekken, genoeg ruimte voor pauzes en de mogelijkheid tot thuiswerken zijn hier voorbeelden van.
Fysieke werkomstandigheden kunnen een invloed hebben op de ervaring van overgangsklachten. Een werkplek met een aangename temperatuur en goede ventilatie is prettig voor een medewerker die bijvoorbeeld opvliegers ervaart. Daarnaast kan de aanwezigheid van een openslaand raam of een ventilator ook voor verlichting zorgen, net als geschikte werkkleding.
Beluister de podcast Opvliegers: de overgang als carrière killer om beter te begrijpen welke gevolgen de overgang kan hebben op de werkvloer.
Of lees het artikel 'Hoe carrières tot stilstand kunnen komen' om meer te weten te komen over de problemen die overgangsklachten kunnen geven voor het functioneren op het werk, en met mogelijke oplossingen.
We komen graag met u in contact. Stuur ons een e-mail of vul het contactformulier in.
Wilt u ondersteuning bij het versterken van de leefkracht van uw medewerkers en in dit geval specifiek voor de doelgroep werkende vrouwen tussen 45-60 jaar?
Neem contact op met een van onze senior adviseurs via vitaliteit@menzis.nl of kijk in Mijn Portaal Vitaliteit en Werk. Daar vindt u een aantal providers die u kunnen ondersteunen.
Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van Menzis.
Gratis gesprek met overgangsconsulent
Uw medewerkers die via uw collectieve zorgverzekering bij Menzis zijn verzekerd, kunnen een gratis videogesprek inplannen met een overgangsconsulent. Het gesprek kunnen zij aanvragen via deze pagina