Een gezonde werkplek is een eerste vereiste voor gezonde medewerkers. Niemand zit te wachten op gezondheidsklachten of op ongevallen door een onveilige werkplek. Bovendien vermindert een gezonde werkomgeving de kans op verzuim en bevordert het de productiviteit. Om die reden zijn er allerlei wettelijke normen waaraan een gezonde en veilige werkplek moet voldoen. Volgens de Arbowet en het Bouwbesluit bent u daar als werkgever verantwoordelijk voor. Van de parkeergarage en de lift, tot het magazijn en de werkplek zelf.
Als deze basis op orde is, is de werkomgeving ook een uitstekende plek om de vitaliteit en leefkracht van uw medewerkers te vergroten met een gezonde leefstijl – ook op de werkvloer - en daarmee uw gezondheidsbeleid naar een hoger niveau te tillen. Immers, vitale medewerkers die in hun kracht staan leveren niet alleen de gewenste prestaties, maar zetten ook proactief hun energie in ten behoeve van de organisatie en persoonlijke ontwikkeling.
7 factoren voor een gezonde werkomgeving:
1 Ergonomische hulpmiddelen en processen
Van een goede bureaustoel tot een efficiënt werkproces in een restaurantkeuken: belangrijk is het om voor hulpmiddelen te zorgen zodat uw medewerkers optimaal kunnen functioneren en om werkgerelateerde klachten zoals arm- en nekklachten te voorkomen. Zo zorgen verstelbare stoelen, ergonomische toetsenborden en in hoogte verstelbare bureaus bijvoorbeeld voor een comfortabele werkplek op kantoor. In een kinderdagverblijf kan een ergonomisch aankleedmeubel ervoor zorgen dat de leidsters minder hoeven te tillen terwijl de kinderen veilig worden aangekleed. Maar denk ook aan een goed gebruik van machines, voldoende voorlichting of een werkbank die de juiste hoogte heeft.
2 Ventileren voor verse lucht
Het ademen van mensen, uitstoot van kantoorapparatuur, vrijkomen van stoffen door werkprocessen: de lucht op het werk kan van slechte kwaliteit zijn, vaak zonder dat iemand het in de gaten heeft. Dat kan leiden tot bijvoorbeeld klachten aan de luchtwegen, hoofdpijn en concentratieproblemen. Luchtverversing is daarom erg belangrijk, via een ventilatiesysteem of door ramen open te zetten. Zet printers, faxen en kopieerapparaten in een aparte ruimte met voldoende ventilatie. Zorg ook dat de luchtvochtigheid in orde is, tussen de 30 procent en 70 procent. Werken in een te vochtige omgeving veroorzaakt vaak klachten aan de luchtwegen en huidirritaties. Bij een te lage luchtvochtigheid ontstaan vaak droge slijmvliezen en oogklachten.
3 Laat medewerkers bewegen
Zitten is het nieuwe roken, hoor je tegenwoordig vaak. Misschien wat kort door de bocht, maar wie onvoldoende beweegt, wordt volgens wetenschappers eerder ziek – lichamelijk én geestelijk. Wie veel zit, heeft meer kans op bijvoorbeeld diabetes en hart- en vaatziekten. Ook ons brein blijft fitter bij veel beweging. Stimuleer uw medewerkers dus om tussendoor regelmatig van hun stoel af te komen. Bellen, mails beantwoorden en overleggen kan allemaal prima staand. Er zijn bureaus waaraan mensen ook staand of fietsend kunnen werken, of lopend op een loopband. Of organiseer eens een wandelvergadering. Of denk aan een aanbod van sportfaciliteiten, zoals een bedrijfsfitnessregeling.
4 Geef griepvirussen minder kans door goede hygiëne
Altijd belangrijk, maar helemaal als er griep of verkoudheid heerst: een schone werkomgeving. Zorg dat oppervlakken die veel worden aangeraakt goed schoon worden gemaakt. Stimuleer uw medewerkers goed hun handen te wassen en bied hygiënische doekjes aan om hun werkplek af te nemen. Ook een preventieve griepprik aanbieden aan uw medewerkers kan een goede oplossing zijn.
5 Bied gezond eten aan
Wie gezond en gevarieerd eet, heeft minder kans op kanker en hart- en vaatziekten. Maar ook op de korte termijn boek je winst: je voelt je meestal fitter na een salade dan na een vette snack. Het begint ermee dat uw medewerkers kennis hebben van welke voeding goed voor hen is. En inzicht hebben in hun eigen gedrag. Online gezondheidsprogramma’s zoals SamenGezond kunnen hierbij helpen. Daarnaast kunt u om uw medewerkers fit en gezond te houden, in de kantine kroketten en andere calorierijke gerechten vervangen door bijvoorbeeld salades, volkorenbrood en vers fruit. Vul de (voorheen) snoepautomaat met gezonde tussendoortjes die weinig vet, zout en suiker bevatten en een hongergevoel tegengaan. Bijvoorbeeld gemengde nootjes en gezonde mueslirepen.
6 Zorg voor goed licht
Onvoldoende licht op de werkplek kan leiden tot fouten, productieverlies en ongelukken. Daarbij blijkt licht (vooral daglicht) een relatie te hebben met een fitter en aangenamer gevoel. Daarom moeten arbeidsplaatsen goed verlicht zijn, met voldoende daglicht en voldoende kunstverlichting. Wordt er in uw organisatie veel gewerkt in ploegendiensten? Er is tegenwoordig speciale ledverlichting dat overdag full spectrum licht afgeeft (lijkend op zonlicht) en ’s nachts het blauwe licht er uithaalt, zodat de biologische klok zo min mogelijk wordt verstoord.
7. Ruimte om te ontspannen
Regelmatig even wat anders doen en ontspannen is goed tegen allerlei lichamelijke klachten door overbelasting, maar ook kan zoiets eenvoudigs als een paar ademhalingsoefeningen al genoeg zijn om stress te verminderen en je beter te concentreren. Een prettige ruimte waar medewerkers even stoom kunnen afblazen of zich kort kunnen terugtrekken voor meditatie of wat yoga-oefeningen is dus geen overbodige luxe. Of denk aan een stoelmassage, of gelegenheid voor een powernap.
Menzis test: de gezonde werkplek van de toekomst
Hoe kan de gezonde werkplek van de toekomst eruitzien? En wat levert een goed ingerichte werkplek nu echt voor een bijdrage aan uw gezondheidsbeleid. Menzis wil het graag weten en werkt daarom samen met Innovatiewerkplaats Healthy Workplace. In de Hanzehogeschool is een ‘Living Lab’ ingericht waar medewerkers hun dagelijks werk doen, terwijl er gegevens worden verzameld over onder andere hun gedrag, beweging, gezondheid en hoe gezond de ruimte is. De temperatuur, het CO2-gehalte, de luchtvochtigheid en de bewegingen in de ruimte worden gemonitord, net als de beweging en hartslag van de deelnemers. Daarnaast vullen de deelnemers vragenlijsten in.
Een persoonlijk steuntje in de rug voor medewerkers
Gedragsverandering bij uw medewerkers is de sleutel tot succes om uw gezondheidsbeleid naar een volgend niveau te brengen. Dit blijft een enorme uitdaging. Dat blijkt ook uit de eerste evaluaties van het Living Lab. Medewerkers die in het begin heel enthousiast waren over werken aan de zit-stabureau’s, vergaten na twee weken – in de flow van hun werk – om te gaan staan. Menzis onderzoekt nu of je mensen kunt prikkelen door bijvoorbeeld een bericht naar hun scherm te sturen dat ze moeten gaan staan.
Grote kans dat er straks een persoonlijk dashboard per medewerker komt, met een advies op maat waarmee deze zijn werkplek straks zelf comfortabeler kan maken. Zoals: ‘Je concentratieniveau blijkt af te nemen als er te veel CO2 in de ruimte komt. Wil je een seintje krijgen zodra dit gebeurt?’ Of: ‘Je gebruikt de ontspanningsruimte nauwelijks, terwijl je last van stress lijkt te hebben. Op welke momenten zou je hier even tot rust kunnen komen?’ Dat is iets waar Menzis de komende jaren mee aan de slag gaat.
Meer informatie?
Wilt u ondersteuning bij het versterken van de leefkracht van uw medewerkers? Lees meer over leefkrachtige onderwerpen op onze website. Neem contact op met een van onze senior adviseurs gezondheidsmanagement via vitaliteit@menzis.nl of kijk in Mijn Portaal Vitaliteit en Werk.